اين پژوهشکده، در جهت تحقق اهداف زير فعاليت مىکند: الف ـ ایجاد، رشد و گسترش روشها و الگوهای بهره گیری نظام مند از قرآن و حدیث در عرصه های معارف. ب ـ گسترش پژوهش در مجموعه معارف نورانی اهل بیت (علیهم السلام) و تولید آثار علمی و کاربردی ج ـ ترویج و همگانی کردن معارف قرآن و احادیث اهل بیت (علیهم السلام) و به روز رسانی فهم معارف دینی
پژوهشکده علوم و معارف حديث
اين پژوهشکده، در جهت تحقق اهداف زير فعاليت مىکند:
الف ـ ایجاد، رشد و گسترش روشها و الگوهای بهره گیری نظام مند از قرآن و حدیث در عرصه های معارف.
ب ـ گسترش پژوهش در مجموعه معارف نورانی اهل بیت (علیهم السلام) و تولید آثار علمی و کاربردی
ج ـ ترویج و همگانی کردن معارف قرآن و احادیث اهل بیت (علیهم السلام) و به روز رسانی فهم معارف دینی
گروههاى پژوهشى
۱. گروه پژوهشی تدوین دانشنامه های حدیثی. اين گروه، با سابقهترين بخش پژوهشکده است و با هدف يارى رساندن به تحقيقات کاربردى و تسهيل دستيابى محقّقان علوم مختلف به حديث، کار تدوين مجموعههاى بزرگ حديثى را دنبال مىکند. برجستهترين محصولات این گروه عبارت اند از:
الف : موسوعة معارف الکتاب والسنة در ده جلد (تاکنون) و دانشنامۀ قرآن و حدیث تا کنون در شانزده جلد ( تاکنون).
ب: موسوعة الإمام على (علیه السلام) فى الکتاب والسنّة والتاريخ دردوازده جلد و دانش نامه امام علی (علیه السلام) در چهارده جلد.
ج: موسوعة العقاید الاسلامیة در پنج جلد و دانش نامه عقائد اسلامی در ده جلد.
د: موسوعة الامام الحسين(ع) در ده جلد و دانش نامه امام حسین (علیه السلام) در چهارده جلد.
هـ: موسوعة الاحاديث الطبیة در دو جلد و دانش نامه احادیث پزشکی در دو جلد.
گفتنی است که موسوعة معارف الکتاب والسنه و دانشنامۀ قرآن و حدیث، بزرگترین طرح گروه دانشنامه است که تا کنون حرف الف و ب از آن با ۴۹ مدخل به همراه بیان ها و تحلیل های موضوعی در ده جلد به زبان عربی و شانزده جلد به صورت دو زبانه عربی و فارسی منتشر شده است.همچنین موسوعة الامام المهدی در حال تدوین است.
۲. گروه پژوهشی احيا و تصحيح متون. اين گروه، وظيفه تصحيح، تحقيق و انتشار میراث حدیثی شیعه را به شيوه علمى و فنّى به عهده دارد. از آثار این گروه، تصحيح جامع و روشمند کتاب الکافی است که در پانزده جلد منتشر شده است. از محصولات دیگر اين گروه، فهرستگان (فهرست جامع) نسخههاى خطّى حديث و علوم حديث شيعه را مىتوان نام برد که در دو نسخه مکتوب ( دوازده جلد تا کنون ) و نرمافزارى منتشر شده و انتشار آن ادامه دارد.
۳. گروه پژوهشی مبانی ترجمه و مفهوم شناسی حدیث. وظيفه اين گروه، انتقال معارف حديثى به گروههاى مختلف جامعه از طريق ترجمه متون حديثى به زبانهاى زنده دنياست. کليه فعاليتهاى مرکز در قلمرو ترجمه به زبانهاى فارسى، عربى، انگليسى، فرانسه، اردو، مالایی و دیگر زبانها در اين گروه متمرکز است. گفتنی است بسیاری از کتب حدیثی منتشر شده توسّط این پژوهشکده، به زبان فارسی نیز ترجمه شده است. همچنین متون فراوانی به یک زبان یا چند زبان برگردانده شده است که برخی از مهمترین آنها در جدول ذیل منعکس شده است:
ردیف | عنوان کتاب | زبان اصلی | زبان های ترجمه شده |
۱. | اهل البیت فی الکتاب و السنة | عربی | فارسی، اردو، انگلیسی و ترکی |
۲. | الحج و العمره فی الکتاب و السنة | عربی | فارسی، اردو، |
۳. | الدنیا و الآخرة فی الکتاب و السنة | عربی | فارسی، اردو، |
۴. | شهر الله فی الکتاب و السنة | عربی | فارسی، اردو، تاجیکی و اندونزیایی |
۵. | العقل و الجهل فی الکتاب و السنة | عربی | فارسی، اردو، |
۶. | العلم و الحکمة فی الکتاب و السنة | عربی | فارسی، اردو و انگلیسی |
۷. | تربیة الطفل | عربی | فارسی، انگلیسی، تاجیکی، ترکی آذری و اندونزیایی |
۸. | کیمیای محبت | فارسی | عربی، انگلیسی، تاجیکی، ترکی آذری، ترکی استانبولی، اسپانیولی ، اندونزیایی و بنگالی |
۹. | گزیده تحف العقول | عربی | فارسی، اردو و اندونزیایی |
۱۰. | نبی الرحمة من منظار القرآن | عربی | فارسی، تاجیکی، ترکی آذری و اندونزیایی |
۱۱. | مراقبات شهر رمضان | عربی | فارسی، مالایی و اندونزیایی |
۱۲. | منتخب میزان الحکمة | عربی | فارسی، انگلیسی، تاجیکی، ترکی آذری، ترکی استانبولی، روسی ، فرانسوی، اسپانیولی، اندونزیایی ، کردی، اوگاندایی و رواندایی |
۱۳. | منتخب نهج الذکر | عربی | فارسی، ترکی آذری و اندونزیایی |
۱۴. | موسوعةالامام علی بن أبی طالب (ع) فیالکتابوالسنة | عربی | فارسی و ترکی استانبولی، |
۱۵. | سیاسة الإمام علی(ع) | عربی | فارسی و انگلیسی |
۱۶. | المحبة فی الکتاب و السنة | عربی | فارسی، اردو، انگلیسی، تاجیکی، اسپانیولی و اندونزیایی |
گروه ترجمه، همچنین مباحث کلّی ترجمۀ متون دینی و روش ها و سبک ها و مبانی و مشکلات آن را پیگیری می کند
۴. گروه پژوهشی رجال و مصطلحات حدیث. عالمان دين، برخودْ فرض مىدانند که قبل از بهرهگيرى از هر حديث، اطمينان حاصل کنند که آن حديث، حقيقتاً از معصوم است. يکى از مهمترين راههاى رسيدن به اين هدف، بررسى رجال (راويان) آن حديث است. شيعه و اهل سنّت، کتابهاى زيادى در شناخت راويان حديث، نوشتهاند. از وظايف گروه رجال، بازشناسى اين منابع و شناخت روشها و مبانى مؤلّفان آنها و ارائه ضوابطى کاربردى براى شناخت راويان و توثیق و تضعیف آنان است. دانش درایه یا مصطلح الحدیث نیز در کنار دانش رجال، در ارزیابی و اعتبار سنجی روایات، به کار گرفته می شود.
۵. گروه پژوهشی تاريخ حديث. شناخت مکتبهاى تدوين حديث، شناخت روش تحقيق محدّثان و مؤلّفان کتابهاى حديث، بررسى تأثير گرايشها و مذاهب و شرايط محيطى در تدوين کتابهاى حديث و... از وظايف اين گروه است.
۶. نشریات
علوم حدیث، نخستین نشریه فارسی حدیث پژوهی به شمار میرود . این نشریه از پاییز ۱۳۷۵ تا کنون به صورت فصل نامه بدون وقفه منتشر شده و صدها مقاله تخصصی، رساله حدیثی، گفت و گو و گزارش را عرضه کرده است .
میراث حدیث شیعه نشریه دیگری است که ویژه انتشار رسالههای خطی